به گزارش خبرگو از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، ولی تیموری مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در سومین نشست تخصصی گروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با عنوان رویکردهای نوین ارتقا کیفیت خدمات در صنعت گردشگری ایران با اعلام این مطلب گفت: گردشگران خارجی هنگام ورود تصویری توام با شک و تردید و غیرواقعی از جامعه ایران امروز دارند اما هنگام خروج نگاهی متفاوت و چه بسا مثبت دارند این در حالی است که وضعیت موجود کیفیت خدمات ما در کشور در حدی نیست که بتواند رضایت بالایی را برای گردشگران بین المللی ایجاد کند بنابراین این تغییر نگرش نمی تواند تحت تاثیر کیفیت مجموع خدمات گردشگری باشد.
او در توضیح یکی از علل تغییر نگرش گردشگران خارجی بعد بازدید از ایران گفت: متاسفانه تبلیغات و ارایه تصویرهای منفی مانند فقر، نبود توسعه و پیشرفت و غیره، باعث ایجاد نگرش های غیرواقعی از ایران می شود بنابراین وقتی این گردشگران به ایران آمده و نگرانی هایشان برطرف می شود توجه چندانی به کیفیت خدمات نمی کنند.
او درباره ارزیابی و درجه بندی تاسیسات گردشگری گفت: حدود ۱۶ بند در آیین نامه ایجاد اصلاح، تکمیل،درجه بندی و نرخ گذاری تاسیسات گردشگری مشخض می شود، هتل، متل، مهمانپذیر، مجتمع های گردشگری، اردوگاه ها و حتی دفاتر خدمات مسافرتی تحت عنوان تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی یا تاسیسات گردشگری شناخته می شوند.
او افزود: برای مشخص کردن این نکته که یک هتل در چه درجه ای خدمات خود را ارائه می کند باید در یک فرایند ارزیابی و درجه بندی قرار بگیرد و بر همین اساس درجه یا ستاره به آن تعلق خواهد گرفت.
به گفته وی، بعد از ساخت و دریافت پروانه بهره برداری موقت، هتل یا مرکز اقامتی ۶ ماه فرصت خواهد داشت که در یک فرایند علمی ارزیابی و درجه بندی شرکت کند تا درجه یا ستاره قطعی آن مشخص شود.
تیموری در ادامه از شاخص های فنی ساختمانی، خدمات، تجهیزات، نیروی انسانی، ایمنی و بهداشت به عنوان شالوده ضوابط ارزیابی و درجه بندی نام برد.
او در توضیح روند ارزیابی واحدهای گردشگری به شرکت های عامل تطبیق اشاره کرد و گفت: این شرکت ها به تطبیق وضعیت موجود یک واحد گردشگری با شاخص ها و ضوابط موجود می پردازند و گزارشی از واحد مورد نظر تهیه می کنند.
این مقام مسوول افزود: بعد از این که به واحد مورد نظر برای منطبق شدن با ضوابط فرصتی داده شده، در صورت نیاز گزارش عدم انطباق تهیه می شود.
او گفت: بخش های خصوصی متخصص در زمینه ارزیابی و درجه بندی، گزارشی را از واحد ها آماده کرده و در سامانه هوشمند طرح تطبیق به کارتابل های استانی ارائه می کنند و بعد از بررسی لازم در نهایت استان به عنوان رییس کمیسیون درجه بندی درخواست تشکیل کمیسیون درجه بندی خواهد کرد.
وی افزود: در این کمیسیون، بر مبنای گزارش شرکت های مشاوره ای و با حضور یک نفر از بخش خصوصی، یک نفر از استان و یک نفر از همکاران نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری کشوری بعد از بازدید در زمینه درجه و ستاره مرکز یا هتل تصمیم گیری می شود.
او با اشاره به رضایت بخش نبودن خروجی ارزیابی ها، علت آن را در نوع ضوابط و فرایند کار دانست و گفت: در دور جدیدی در سال ۱۳۸۶ ضوابط از حالت فنی ساختمانی بیرون آمده و کیفی – خدماتی شده بود با این حال ساختمان بیشتر از نگاه یک معمار درجه بندی شده بود تا یک ارزیاب کیفیت خدمات.
تیموری با اشاره به انجام آخرین تغییرات در ضوابط در سال ۸۶ گفت:: این در حالی است که در دنیا ۳ تا ۵ سال به صورت میانگین به عنوان طول عمر یک استاندارد و ضابطه تعریف شده است و همه این عوامل بر لزوم بروز رسانی در ضوابط تاکید داشت.
او در ادامه با اشاره به الگوگیری از مدلی که از سال ۲۰۱۶ در کشور فرانسه اجرا شده است، گفت: ضوابط را به فارسی ترجمه کرده و در جلساتی با حضور صاحبنظران، مدیران هتل ها و ارزیاب ها بومی سازی شدند.
وی با بیان این نکته در ضوابط جدید تلاش شده، ضعف های مدل های قبلی برطرف شود، به "دسترسی" به عنوان شعار سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۶ اشاره کرد و گفت: با توجه به این شعار همه افراد اعم از سالمند، معلول و ... باید بتوانند مانند سایر افراد از خدمات مجموعه های گردشگری استفاده کنند.
مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری با اشاره به این که سال ۲۰۱۷، سال توسعه پایدار بود، گفت: در سازمان ملل متحد نیز گردشگری را به عنوان ابزاری برای توسعه پایدار معرفی کردند و در همین راستا ما نیز بخش جدیدی را به ضوابط خود افزودیم.
او گفت: برهمین اساس فصل خدمات و تجهیزات را تعریف شده و فصل جدیدی تحت عنوان دسترسی و توسعه پایدار برای بحث های گردشگری و ضوابط اضافه شد.
تیموری گردشگری و هتلداری را صنعتی بین المللی دانست و بر لزوم حرکت شاخص ها در این بخش به سمت شاخص های جهانی تاکید کرد.
به گفته وی، گردشگران امروزی به عنوان استانداردها بیشتر به مقوله های خدمات و میزبانی توجه می کنند بنابراین ما نیز باید بیش از پیش به نیروی انسانی برای جلب رضایت مشتری توجه داشته باشیم.
او با تاکید بر لزوم توجه به هتلداران به عنوان ذینفعهای بحث گردشگری، گفت: در تعیین ضوابط باید به گونه ای برنامه ریزی شود که کمترین مقاومت را این افراد ایجاد کند و برای آنها هزینه های زیاد و اضافه به وجود نیاورد.
این مقام مسوول با اشاره به انعقاد تفاهمنامه و همکاری با فرانسه؛ بر لزوم بروز رسانی سیستم ارزیابی تاکید کرد و گفت: تغییراتی در ضوابط و شاخص ها و چک لیست ها اعمال و حدود ۲ ماه پیش ضوابط جدید در دو بخش هتل ها و هتل آپارتمان ها ابلاغ شد و هم اکنون فرایند اجرایی کردن این ضوابط در دست اجرا است.
او بی میلی ارائه کنندگان خدمات برای ارتقا کیفیت، را یکی از معضلات و مشکلات موجود بر سر راه اجرایی شدن این ضوابط دانست و گفت: متاسفانه در هیچ بخش صنعت گردشگری ما هنوز روند حرفه ای نداریم و تا زمانی که این روند وجود نداشته باشد شاهد مقاومت ها و نبود تمایل برای تغییرات مثبت خواهیم بود.
وی افزود: تعدادی از مراکز اقامتی و هتل ها دولتی هستند و ریسک هزینه کردن بودجه و اعتبار برای بهبود خدمات را تقبل نمی کنند.
او با انتقاد از نبود نیروی انسانی متخصص و حرفه ای، بر لزوم توجه علمی به این مقوله تاکید کرد و گفت : در دانشگاه ها حتی مفهومی تحت عنوان ارزیابی و درجه بندی و سرفصلی با این موضوع وجود ندارد.
تیموری گفت: در حوزه ارزیابی و درجه بندی حرفه ای تاسیسات و خدمات گردشگری باید با حداقل نیروی انسانی و آموزشها کار را شروع کنیم و به مرور تخصص هایی را در این حوزه اضافه کنیم.
او در پایان با تاکید بر لزوم تعریف رشته هایی با موضوع ارزیابی و درجه بندی حرفه ای تاسیسات و خدمات گردشگری تاکید کرد.
وی از ویژگی های رویکرد جدید به تناسب آن با نیازها و سلایق جدید گردشگران با توجه به تحولات مداوم در صنعت و همچنین توجه به شاخص های توسعه پایدار در فرایند ارزیابی و درجه بندی برای اولین بار در کشور اشاره کرد.
