رئیس اتاق بازرگانی تهران از لغو الزام صادرکنندگان به پرداخت یک‌در‌هزار درآمد به اتاق‌های بازرگانی از سال آینده خبر داده است. نظر شما درمورد این تصمیم اتاق چیست؟

در گذشته دارندگان کارت بازرگانی برای تمدید کارت بازرگانی ملزم بودند که سه‌در‌هزار سود را به اتاق بازرگانی بدهند که البته همین سه‌در‌هزار سود هم تجمیع برخی عوارض بود که در گذشته تحت عناوین مختلف از بنگاه‌ها و واحدهای اقتصادی گرفته می‌شد،‌ درنهایت این عوارض تجمیع و به سه‌در‌هزار سود تبدیل شد که آن‌هم باید در محل‌های مختلف توزیع می‌شد، ولی از دو سال پیش، چون طرح‌های توسعه‌ای از سوی اتاق بازرگانی دنبال شد و درهمین راستا اتاق‌بازرگانی‌ها را توسعه می‌بخشیدند، قانونی تحت‌عنوان یک‌در‌هزار فروش به مجلس ارائه شد که رقم بسیار سنگینی بود و براساس آن، تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی با اینکه زیانده بودند، اما ملزم بودند که یک‌درهزار فروش خود را پرداخت کنند. البته اتاق‌ بازرگانی تهران با هماهنگی اتاق بازرگانی ایران در نهایت طی این دو سال اخیر، یک‌درهزار را به‌طور کامل از صادرکنندگان دریافت نکردند و عملا در حدود 30 تا 35‌درصد آن را گرفتند،‌ ولی نهایتا اعضای اتاق‌های بازرگانی به این قانون معترض شدند و اتاق بازرگانی نیز به این نتیجه رسید که این قانون به بخش مولد کشور صدمه می‌زند و نهایتا از نظر قانونی مسیری را طی و لایحه‌ای تنظیم کرد تا این قانون حذف شود. البته با حذف این قانون، باید درآمدهای دیگری جایگزین شود تا اتاق‌های بازرگانی بتوانند هزینه‌های خودشان را تامین کنند، چون واقعیت امر این است که امروز اتاق بازرگانی برای اموری چون تحقیقات، پژوهش یا کمیسیون‌ها و رفت‌و‌آمد هیات‌های تجاری نیاز به منابع مالی دارد، بودجه دولتی هم که به اتاق تخصیص پیدا نمی‌کند و البته خود اتاق هم نمی‌خواهد که از بودجه دولتی استفاده کند، چون اتاق‌های بازرگانی عملا نماد بخش خصوصی هستند و از دولت هیچ‌کمک هزینه‌ای نمی‌گیرند،‌ ولی به‌نظر من، نسبت با سود بهتر از فروش است، چون این روزها تعداد زیادی از بنگاه‌های اقتصادی ما زیاندهند،‌ ولی ملزم هستند که رقم یک‌درهزار را پرداخت کنند. البته بنگاه‌های اقتصادی که هنوز روی پا هستند و سوددهند،‌ می‌توانند بخشی از هزینه‌ها را تامین کنند.

رئیس اتاق تهران همچنین از اعطای یارانه حضور در نمایشگاه‌ها و استفاده از صادرکنندگان نمونه در هیات‌های تجاری خبر داده است. این‌گونه مشوق‌ها را چقدر کارساز می‌دانید؟

مشوق‌های صادراتی از جمله عواملی هستند که برای توسعه برنامه صادراتی توسط همه کشورهایی که در بخش صادرات موفق عمل کرده‌اند، اعمال می‌شود. در کشور ما نیز از سوی دولت، جایزه‌های صادراتی برای صادرکنندگان در نظر گرفته و به شکل‌های مختلف ارائه می‌شد،‌ ولی ناکافی بود و گاهی اوقات اتفاق می‌افتاد به کسانی که مستحق و شایسته دریافت جایزه صادراتی هستند، این جوایز داده نمی‌شد و تنها با برخی اعداد و ارقام بازی می‌شد. بنابراین عملا دولت نتیجه‌ای از این مشوق‌های صادراتی نگرفت. همچنین در مقطعی هم اعلام شد اگر صادرکنندگان در نمایشگاه‌های خارجی شرکت کنند، بخشی از هزینه‌های آنها پرداخت می‌شود؛ این مورد هم انگیزه لازم را در صادرکنندگان ایجاد نکرد تا میزان صادرات ارتقا یابد، ولی به هر حال معافیت مالیاتی ازجمله مشوق‌های خوبی بود که در سال‌های اخیر اعمال شد.

درحال حاضر عمده مشکل صادرکنندگان چیست؟

درحال حاضر، موضوعی که صادرکنندگان ما را اذیت می‌کند، دستوری‌بودن نرخ دلار است. در تمام کشورهای دنیا می‌بینیم که قیمت‌ها سالانه حداکثر یک تا دو‌درصد افزایش پیدا می‌کند و بهره‌ها پایین است، اما در کشور ما گاهی هزینه مواد اولیه یک محصول در حدود 15 تا 20‌درصد افزایش پیدا می‌کند، بنابراین صادرکننده قدرت خرید خود را از دست می‌دهد، به‌ویژه اینکه همیشه هم نسبت نرخ دلار به ریال تقریبا ثابت است و رابطه خیلی منطقی بین این دو وجود ندارد،‌ البته گاهی اوقات نرخ دلار دچار شوک می‌شود و افزایش پیدا می‌کند، اما بیشتر اوقات این‌طور نیست و نوسان آن فوق‌العاده پایین است. به همین دلیل،‌ مدت‌‌هاست مسئولان اقتصادی کشور به این فکر افتاده‌اند که مشوق‌های دیگری را برای صادرکنندگان در نظر بگیرند تا صادرکنندگان رغبت بیشتری به صادرات داشته باشند؛ از جمله آنها، هزینه‌های نقدی، شرکت در نمایشگاه‌ها یا بازاریابی بین‌المللی هستند. امیدوارم کمیته‌ای کاملا دقیق با داشتن اطلاعات بتواند حق را به حقدار برساند و صادرکنندگان خوب ما بتوانند از این مزیت‌ها استفاده کنند، چراکه واقعیت امر این است، دیر شده تا ما بخواهیم از اقتصاد نفتی فاصله بگیریم، به همین دلیل است که تا قیمت نفت دچار شوک می‌شود،‌ بودجه‌های داخلی با کسری مواجه می‌شوند، به رغم اینکه صادرکنندگان ما طی سال‌های اخیر خوب عمل کرده‌اند؛ روزی بود که ما حتی به اندازه 10‌درصد وارداتمان، صادرات نداشتیم، ولی امروز می‌بینیم که پابه‌پای رقمی که برای واردات استفاده می‌شود، صادرات داریم،‌ هرچند ظرفیت‌های ما خیلی بیشتر است. امیدوارم ناهنجاری‌ها و صدا‌های مخالف بین‌المللی تمام شود تا عملا بتوانیم به شرایط کاملی در پساتحریم برسیم و صادرکنندگان بتوانند در فضای برابر با صادرکنندگان دیگر کشورها به رقابت بپردازند.