به گزارش خبرگو ، به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، مرتضی رضوانفر، مسئول تهیه پرونده چوگان که در کارنامه خود مدیریت 5 پرونده ثبت جهانی از 11 پرونده ثبت شده ایران را دارد، امروز شنبه 18 آذر درباره مراحل تهیه پرونده چوگان و نقش دستگاه‌ها گفت: «تهیه پرونده به عهده گروه‌های غیردولتی و افراد خاص مانند اجراکنندگان و حاملان چوگان بوده است و دستگاه‌های دولتی در انتهای کار وارد شده و نقش جنبی داشته‌اند.»
به گفته او، حتی هزینه‌های اصلی تهیه پرونده سنگین چوگان از سوی حمزه ایلخانی‌زاده، کارآفرین و رئیس باشگاه چوگان البرز و چند نفر از داوطلبان پرداخت شده است.
رضوانفر با اشاره به مراحل بسیار سخت و پیچیده تهیه پرونده چوگان که نزدیک به 3 سال از 92 تا 95 طول کشید، گفت: «همه هیئت‌های چوگان و انجمن‌های مربوطه، مورد مشورت قرار گرفتند و تقسیم وظایف صورت گرفت تا کار گروهی شکل گیرد.»
او افزود: «در پرونده چوگان به تفاوت‌ها در اجرا، آموزش و ترویج اعم از بخش بازی چوگان و حوزه موسیقی و روایتگری توجه شد تا جامعیت پیدا کند. همچنین گستره چوگان در ادبیات، هنرهای سنتی، اساطیر، هویت جمعی و غیره با بیان تفاوت‌ها و جلوه‌های مختلف در کشور مستند و ارائه شد.»
گستردگی عناصر مربوط به چوگان
او یکی از بزرگ‌ترین مشکلات کار را تعدد و گستردگی عناصر مربوط به چوگان در وجوه مختلف زندگی و فضای کشور دانست.
این عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در ادامه اظهار کرد: «پرونده چوگان پس از 20 ماه مراحل بررسی و همچنین بر اساس 5 معیار ثبت جهانی، دارای شرایط ثبت، معرفی شد تا در اجلاس کره، تصمیم نهایی درباره آن گرفته شود.»
او این امر را اتفاقی بسیار ارزشمند دانست چراکه طبق نظر کمیته ارزیاب، ایران جزو 22 کشوری است که پرونده‌اش قابلیت ثبت پیدا کرده و در این میان، 12 پرونده که مربوط به 18 کشور است برگشت خورده است.
رضوانفر که پیش از این ریاست پژوهشکده مردم‌شناسی را عهده‌دار بوده است، در توضیح دلایل قبول شدن چوگان برای معرفی به اجلاس کمیته بین‌الدول گفت: «چوگان یک عنصر فرهنگی است که قویا با تاریخ و هویت اجرا کنندگان آن مرتبط است. این عنصر به صورت گسترده‌ای در ادبیات، نقالی، قصه‌گویی، ضرب المثل‌ها، نقاشی مینیاتور، صنایع‌دستی و تزیینات معماری حضور داشته و جز با ارزشی از جهان بینی و سمبلیسم اجرا کنندگان آن است.»
او افزود: «چوگان به‌عنوان عنصری که سلامتی روح و جسم را به همراه دارد دارای ارزشهای متنوعی از جمله هویت و شأن اجتماعی چوگان به عنوان یک بازی فاخر، ایجاد ارتباط میان طبیعت، انسان و اسب خصوصا در پاسخ به نیاز بشر شهرنشین است.»
عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری افزود: «مفرح بودن و کارکردهای شادی‌آفرین بازی و هنرهای جنبی آن و همچنین ایجاد حس تعلق اجراکنندگان به یک جامعه و تاریخ، همچنین حضور زن و مرد و اعضای خانواده و ایجاد روابط بین نسلی در یک رقابت سالم و چندین خصوصیت ارزشمند دیگر را از ارزشهای چوگان دانست.»
در دوازدهمین نشست کمیته بین‌الدول یونسکو برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس که پنجشنبه گذشته در کره جنوبی برگزار شد، «چوگان بازی سوار بر اسب همراه با روایتگری و موسیقی» و «هنر ساختن و نواختن کمانچه» به ثبت رسید.
منبع:میراث آریا
