به گزارش خبرگو ، محمدمهدی حیدریان، رئیس سازمان سینمایی در اولین گفت‌وگوی سال 97 خود در برنامه شهرفرنگ با اجرای حمیدرضا مدقق گفت: «با نزدیک شدن جشنواره و آماده شدن فیلم های سال 96، تنوع و پوشش سلایق مختلف را در فیلمها دیدیم و امروز می‌توان گفت حال سینمای ایران خوب است.»
او درباره شکسته شدن رکورد فروش فیلم‌های غیرکمدی نیز گفت: «فیلم‌های کمدی (فیلم‌هایی که توانستند با مخاطب ارتباط برقرار کنند) با فروش بالایی همراه بودند. در واقع کمدی‌های سال 96 توانستند فروش خوبی داشته باشند و اشکال این بود که این روند به کارگردان‌ها اجازه نمی‌داد به سراغ ژانرهای دیگر و آزمون و خطا بروند. اما ژانرهای دیگری هم آمدند و توانستند با مخاطب ارتباط برقرار کنند و از مخاطبین دیگری که به سراغ سینما نمی‌آمدند هم دعوت کردند تا برای دیدن فیلمها به سینما بیایند. همین امر موجب شد تا فیلم‌هایی با موضوعات دیگر نیز به فروش بالایی دست پیدا کنند.»
حیدریان افزود: «در سال 97 با توجه به نمونه‌هایی که در جشنواره دیدیم، موضوعات دیگر غیر از کمدی هم به سینما می‌آیند و با مخاطب ارتباط برقرار می‌کنند. یعنی فیلم‌های غیرکمدی هم به فروش بالایی خواهند رسید.»
محدودیت ظرفیت نمایش و تعداد بالای تولید؛ آن‌چه نمی‌گذارد از همه ظرفیت یک فیلم استفاده کنیم
او درباره فیلم‌سوزی در سال 96 نیز توضیح داد: «این اصطلاح را صحیح نمی‌دانم . زمانی که قرار بود محدودیتی برای سقف تولید و ساخت فیلم اعمال شود اعتراضاتی از طرف فیلمسازان وجود داشت مبنی بر این که وقتی می‌خواهیم با سرمایه خودمان فیلم تولید کنیم، چرا باید با محدودیت مواجه باشیم؟ زمانی که فیلم آماده می‌شود و با محدودیت سالن مواجه می‌شوند ما مجبوریم در فواصل کوتاه، تعداد بیشتری فیلم را اکران کنیم. زمانی که فصل سینمایی بیشتر بر روی شش ماه اول سال متمرکز می‌شود و فیلم‌های پرمخاطب‌تر به دلیل جذب مخاطب بیشتر، در همان شش ماه اول اکران می‌شوند، با در اختیار گرفتن تعداد بیشتری از سینماها و هفته‌های ممتد و متعدد، جا را برای سایر فیلمها کم می‌کنند.»
او افزود: «در این شرایط جا برای سایر فیلمها کم می‌شد. ضمن آن که همه فیلمسازان هم اصرار بر افزایش تعداد نمایش فیلم‌هایشان دارند. از این بابت محدودیت ظرفیت نمایشی ما و تعداد بالای تولید غیرکارشناسانه موجب شد تا ما از همه ظرفیت فیلم نتوانیم استفاده کنیم.»
قرار نیست ما کار صنوف مختلف را انجام دهیم
حیدریان درباره نامه اعتراض یک تهیه‌کننده و کارگردان درباره نمایش فیلم‌هایشان گفت: «تا زمانی که نسبت عرضه و تقاضا یک به یک نباشد ما همیشه با این اعتراض‌ها مواجه خواهیم بود اما باید یاد بگیریم که صنوف خودشان باید کارشان را انجام دهند که الان هم مشغول هستند و ما هم کمک می‌کنیم اما قرار نیست ما کار صنوف مختلف را انجام دهیم.»
او ادامه داد: «صنوف شامل تهیه‌کنندگان، سرمایه‌گذاران ، پخش‌کنندگان، صاحبان سالن و کارگردان‌ها هستند. کارگردان‌ها ممکن است در سرمایه سهمی نداشته باشند اما به هرحال فیلم حاصل زحمتشان است بنابراین مدعی و نگران هستند. این‌ها باید به تعادلی از شیوه عرضه برسند. تمهیدی که در سال 97 در نظر گرفته شده اصلاحاتی در نظامنامه اکران است و این نظامنامه بدین سمت اصلاح شد که شرایط عادلانه‌تری داشته باشد.»
هر سه روز، یک سالن اضافه شد
حیدریان یادآور شد: «در سال 96، 100 سالن یعنی هر سه روز یک سالن به ظرفیت نمایشی اضافه شد که امیدوارم در سال 97 این حرکت بی‌سابقه را با همین روند ادامه دهیم. این‌ها کارهای زیرساختی است و می‌تواند به ما کمک کند تا به شرایط عادلانه برسیم زیرا محدود کردن تولید فیلم، کار اساسی و اصولی نیست. دنیای امروز دنیای محتوا است یعنی باید تلاش کنیم تولیدات با کیفیتمان بیشتر شود و لازمه اینکار وسعت بازار است.»
اکران به عدالت نیاز دارد
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: «بخشی از وسعت بازار، نمایش فیلمها بر روی پرده است. برای این امر در نظامنامه جدید، گروه‌ها را اضافه کردیم. افزایش تعداد فیلم‌هایی که می‌توانند هم زمان اکران شوند کمک می‌کند تا ما از ابتدای سال از این ظرفیت نمایشی بیشتر استفاده کنیم. دوم اینکه سقف و تعداد هفته‌هایی که می‌توانند در اختیار یک فیلم باشد را کوتاه کردیم تا به مشکلی که در سال 96 داشتیم مبتلا نشویم.»
رئیس سازمان سینمایی افزود: «با این روش دو گروه دیگر هم می‌توانند نمایش فیلم داشته باشند و مجموعه هفت گروه و یک گروه آزاد داریم که همزمان هشت فیلم می‌توانند اکران شوند و این امر مقداری از نگرانی و دغدغه ما خواهد کاست.»
حیدریان با بیان این که اکران به عدالت نیاز دارد، گفت: «یکی از موارد اصلاح نظامنامه اکران برای سال 97 این بود که اعضا را به گونه‌ای تکمیل کردیم و دوستانی را از سازمان سینمایی و مدیرکل سینمای حرفه‌ای را به کارگروه اکران اضافه کردیم و شورایعالی اکران به ریاست معاون ارزشیابی سازمان تشکیل شد که این‌ها همه در جهت تامین عدالت فرهنگی است.»
او با بیان این که عدالت فرهنگی در میان مدت و بلند مدت به نفع سینما است، افزود: «ممکن است صاحبان فیلم‌های پر فروش و سینماها درآمد بیشتری داشته باشند، اما این سود و منفعت کوتاه مدت می تواند کل سازمان سینما را متضرر کند. حضور این دوستان کمک خواهد کرد تا ما منفعت بلند مدت سینما را که منفعت تک تک اعضا را در بر خواهد داشت، بیشتر رعایت کنیم.»
این که من فیلمی را دیده باشم به این معنا نیست که زمانی برای اکرانش در نظر گرفته باشم
حیدریان درباره تهیه کننده‌ای که مدعی شده بود قرار بوده رئیس سازمان سینمایی فیلمش را ببیند، توضیح داد: «این تصور ایشان است و گفته‌اش صحیح نیست. من فیلم را دیدم اما بدین معنا نیست که زمانی را برای اکران آن درنظر گرفته باشم، زیرا اکران ساز و کار مستقلی دارد که شورای صنفی در سال 96 و کارگروه اکران در سال 97 مسئول آن است. این امر نظم و انضباطی دارد، باید قرارداد ثبت شود و با سینماهایی برای نمایش آن هماهنگ شود.»
او افزود: «25 سال قبل، ما فیلمها را می‌دیدیم و برایش زمان اکران مشخص می‌کردیم اما امروز این کار از طریق صنف صورت می‌گیرد. البته ما حمایت خواهیم کرد اما تا اندازه‌ای که به شکل غیراصولی به فردی تعدی نشود . شورایعالی اکران مرجعی برای رسیدگی به همین شکایت‌ها است زیرا اگر قرار باشد منفعت اقتصادی حرف اول را بزند از این نوع مشکلات خواهیم داشت. ان‌شالله امسال با اصلاحاتی که صورت گرفته این مشکلات به حداقل خواهید رسید.»
تعیین تکلیف فیلم‌هایی که اجازه اکران نگرفته‌اند
رئیس سازمان سینمایی درباره اکران فیلم‌های «خانه دختر»، «خانه پدری»، «عصبانی نیستم»، «آشغال‌های دوست داشتنی» و «پارادایس» که مجوز نمایش گرفتند، توضیح داد: «اعتقادم بر این است زمانی که یک اثر هنری ساخته می‌شود به ویژه در این دوره، امکان حبس وجود ندارد و آن‌ها دیده خواهند شد. ما باید روابطمان را با خالقین آثار به گونه‌ای تنظیم کنیم که هر نوع ملاحظه‌ای وجود دارد، در طول ساخت منتقل شود و کاری که به اتمام می‌رسد بحث بر سر عدم نمایش و یا نمایش آن نباشد. هرچند که این پنج فیلم از بین 300 فیلم با مشکل مواجه شدند.»
او یادآور شد: «در سال 96 حتی یک فیلم هم نداشتیم که پروانه نمایش نگرفته باشد و این فیلمها مربوط به سال‌های قبل است. تلاش ما این است که با اصلاحاتی، این فیلمها امکان اکران پیدا کند. در تلویزیون هم چنین موردی داشتیم. سریال‌هایی بوده که ممکن است در یک زمانی موجب سوء تفاهم شود اما با گذشت زمان ممکن است دیرتر پخش شود.»
حیدریان ادامه داد: «آثار سمعی و بصری چنین ویژگی را دارد؛ چرا که برخواسته از مسائل اجتماعی است و ممکن است در شرایط متفاوت معنای دیگری را متبادر کند که نه به مصلحت است و نه مورد نظر سازنده اثر. لذا ممکن است در تعداد بسیار معدودی، اکران فیلم به تاخیر افتد. امیدوارم مشکل این چند فیلم که مربوط به گذشته است، به تدریج حل و اکران شوند.»
او درباره رتبه‌بندی فیلمها در سال 97 عنوان کرد: «این موضوع در دنیا آیین‌نامه مشخصی دارد. با توجه به مختصات فرهنگی هر کشور، آیین‌نامه‌ای را علاوه بر ویژگی فیزیولوژیکی و سن و سالی که وجود دارد، به آن اضافه می‌کنند که به خانواده‌ها و مخاطبین کمک می‌کند. ما موظف هستیم درباره فیلمها اطلاع‌رسانی کنیم که برای چه سنی مناسب است. لذا آیین‌نامه گروه‌بندی سنی فیلمها آماده شده است. در شورای بازبینی باید گروهی حضور داشته باشند که از نظر روانشناسی هم فیلم را مورد بررسی قرار دهند و گروه‌بندی کنند. ما موظف به اطلاع‌رسانی گروه سنی هستیم اما مانع نخواهیم شد.»
اصلاح نظام پروانه ساخت
رئیس سازمان سینمایی درباره اصلاح نظام پروانه ساخت نیز توضیح داد: «یکی از موارد جدی موجود که حق پیگیری به دوستان اهل صنف دادم، موضوع امنیت شغلی بود. آن‌ها معتقد بودند که امنیت شغلی از این بابت که استفاده از عوامل حرفه‌ای و فنی، ملزم به رعایت یک قاعده و چارچوب صنفی نیست به خطر می‌افتد. این مورد را به دفعات صنوف مختلف اشاره کردند و در آسیب‌شناسی که طی ماه‌های متمادی صورت گرفت، جمع‌بندی این شد که در پروانه ساخت دو مرحله داشته باشیم. بدین معنا که مرحله اول صدور موافقت اصولی برای یک تهیه‌کننده است. در این مرحله مشخص می‌شود که تهیه‌کننده کدام متن را با کدام کارگردان تولید می‌کند.»
او خاطرنشان کرد: «در یکی از سال‌ها 120 موافقت اصولی صادر و 75 عدد آن ساخته شده است و در سال بعد 120 پروانه ساخت داده و 90 فیلم ساخته شده است. رویه جدید می‌گوید تهیه‌کننده باید مسئولانه ملاحظات را قبل از اخذ پروانه ساخت انجام دهد. بعد از موافقت اصولی، باید کلیه عوامل را از کسانی که که دارای شناسه صنفی هستند انتخاب کنند.»
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه، با اشاره به بحث اقتصادی تولیدات سینمایی گفت: «زمانی که به سمت تولیدات جدی‌تر می‌رویم باید دامنه جذب سرمایه‌مان وسیع‌تر از گذشته باشد. به همین دلیل باید تامین خاطری پیدا کنیم که این سرمایه از کجا آمده است و توسط چه فردی و از چه مسیری. این رویکرد موجب می‌شود تا صاحب سرمایه هم امنیت بیشتری داشته باشد.»
حیدریان یادآور شد: «این مراحل بدین معناست که پروانه ساخت و صدور پروانه ساخت حائز شاخصه‌های حرفه‌ای‌تر شده است. این دو مرحله می‌تواند در یک مقطع هم اتفاق بیافتد. البته این امر فقط شامل سینمای حرفه‌ای است.»
وضعیت شبکه نمایش خانگی
او همچنین به موضوع شبکه نمایش خانگی اشاره و اظهار کرد: «شبکه نمایش خانگی در سال 96 نشان داد که با یک جهش در آن مواجه هستیم. در سال 97 با همین شیب این جهش و پیشرفت در حوزه‌های مختلف ادامه خواهد داشت. در سال 97 چیزی شبیه خانه سینما در توزیع و شکل‌های مختلف آن به صورت فیزیکی و غیرفیزیکی خواهیم داشت. سال گذشته بیش از 30 میلیارد تومان در حوزه شبکه نمایش خانگی سرمایه‌گذاری شد و در سال 97 این رقم بیشتر خواهد شد. به همین دلیل باید اصول و چارچوب‌هایی که یک دوره در حوزه سینمای حرفه‌ای تجربه کردیم را در این حوزه هم اعمال کنیم.»
حیدریان درباره رابطه شبکه نمایش خانگی با سینمای حرفه‌ای عنوان کرد: «رابطه نهایی عرضه و تقاضاست. باید دید فردی که در این حوزه فعالیت می‌کند با چه بازاری مواجه است. خرید رایت به بازار بستگی دارد. داشتن دو صنف امکان تخصصی را فراهم می‌کند که یک رابطه عادلانه و منصفانه وجود داشته باشد.»
نمی‌توانیم سینما را محل آزمون و خطا کنیم
رییس سازمان سینمایی در بخش دیگری از سخنانش درباره نیروهای خلاق که به سینما ورود می‌کنند نیز گفت: «اساسا ورود به سینمای حرفه‌ای ویژه آدم حرفه‌ای است و آدم حرفه‌ای فردی است که آزمایش و آزمون و خطا را در جایی غیر از سینما انجام داده باشد. انواع و اقسام امکانات فیلمسازی داریم از جمله شبکه نمایش خانگی که سطحی از حرفه‌ای‌گری را نیاز دارد که در سینما نوع دیگری را نیاز داریم. نمی‌توانیم سینما را محل آزمون و خطا کنیم. حمایت ما باید متوجه افرادی باشد که علاوه بر نیروی جوان بودن، آثار قبلی‌شان نشان داده باشد که آن‌ها سینمای دنیا را فهمیده‌اند، ذائقه امروز مخاطب را متوجه شده‌اند و توانایی و قابلیت به کارگیری تکنیک و تکنولوژی امروز را برای به دست آوردن محصولی که مورد قبول تماشاچی امروز قرار بگیرد را دارند. بنابراین حمایت‌هایمان را متوجه این گروه خواهم کرد و اینکه کار اول یا دوم باشند، ملاک نیست.»
او یادآور شد: «ما باید به نیروی جوان توجه کنیم اما جوانی که نیروی حرفه‌ای سینما باشد و در سینمای حرفه‌ای تولید و فعالیت کند.»
حیدریان درباره تشخیص این جوانان گفت: «تشخیص آن‌ها با کارگروهی است که در بنیاد سینمایی فارابی حضور دارند. بنیادها و انجمن‌ها (سینمای جوان، مستند، انیمیشن، نمایش خانگی و فارابی) شورای کارشناسی دارند که سینمای حرفه‌ای را تشکیل می‌دهند. هر کدام از این مراکز شوراهای خود را دارند که این کلان‌نگری را می‌توانند اعمال کنند.»
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین درباره تغییرات جشنواره فجر ۳۷ نیز گفت: «شورای سیاست‌گذاری از سال 96 کارشان را شروع کرده‌اند و اکنون نیز ادامه دارد، اجازه دهید ان‌ها اگر نیاز به تغییر دیدند آن را اعلام کنند. ما به جز جشن، می‌خواهیم به سمت جشنواره‌ای حرفه‌ای برویم بنابراین در همین دو ماه ابتدایی سال این تغییرات اعمال می‌شود تا تولیدکننده‌ها بدانند به سمت چه نوع تولیداتی بروند.»
حیدریان افزود: «هدف ما در جشنواره سی و ششم ابتدا این بود که به سینما لطمه نزنیم. اگر همه سینما را با شوقی در معرض یک قضاوت قرار می‌دادیم و برخی‌ها را می‌گفتیم نه در بخش مسابقه و نه در بخش مرور نباشند، امکان ساخت فیلم بعدی را پیدا نمی‌کردند. از 100 فیلم 22 فیلم را انتخاب کردیم و رضایت بیشتر دست‌اندرکاران سینما در این تغییر جلب شد.»
مکانیزه کردن سیستم فروش و فراگیر کردن آن در سینماها
او درباره قیمت بلیت فیلمها نیز گفت: «از جمله اتفاقاتی که به دلیل به کارگیری مکانیزه کردن سیستم فروش و فراگیر کردن در سینماها به دست می‌آوریم این است که قیمت بلیت سینما را منطقی کنیم. فردی که صبح روز شنبه به سینما می‌رود با فردی که ساعت 20 پنجشنبه برای دیدن فیلم به سینما می‌رود، یک قیمت را نپردازد زیرا منطقی نیست. سینماهای مدرن با توجه به شناور بودن بلیت، تغییر هزار تومانی قیمت دارند. روزهای سه‌شنبه نیم‌بها است و اگر روز دیگری هم بخواهند نیم‌بها بفروشند کارگروه اکران موافقیت می‌کند. شناور کردن قیمت بلیت هدف اصلی ما در این بخش است.»
حیدریان درباره استودیو سینمایی هشتگرد نیز گفت: «یک سال بعد از کلنگ‌زنی هشتگرد به صدا و سیما آمدم و مدیران بعدی نظرشان این بود که ممکن است آن جا مفید نباشد. در حالی که در آن زمان برای برنامه‌های سینما نقش کلیدی داشت زیرا مشارکت خارجی‌ها را می‌توانست به همراه داشته باشد. اما در سال‌های اخیر با همان نقشه کم‌کم شروع به کار کردند، البته آن نقشه دیگر پاسخگو نخواهد بود زیرا سینمای آنالوگ آن زمان با سینمای دیجیتال امروز دو زیرساخت متفاوت را می‌طلبد.»
او ادامه داد: «در ماه‌های اخیر از آن جا بازدید داشتیم و دو پلاتو بزرگ را در فاز اول در حال آماده‌سازی داریم. امیدواریم بتوانیم آن جا را در اختیار فیلم‌هایی بگذاریم که می‌خواهند با دیجیتال و سی جی آی کار کنند.»
حیدریان در پاسخ به پرسشی دربار نمایش سیگار در فیلمها عنوان کرد: «این موضوع را هم در مرحله پروانه ساخت و هم از دوستان گرامی خودم می‌خواهیم در سینما رعایت کنند. این امری است که در جامعه با آن مواجه هستیم اما به معنای درست بودن آن نیست که در فیلمها که الگوساز هم هستند شاهد تکرارش باشیم. خواهش می‌کنم این نوع مواردی که به ضرر جامعه و مردم است را در فیلمها نشان ندهیم.»
او با اشاره به فعالیت‌ها در سال 96 گفت: «در سال 96 موفق شدیم به ازای هر سه و نیم روز یک سالن اضافه کنیم. در هر سه روز یک فیلم ساخته شد. در هر دو روز یک شهر کوچک فاقد سالن که الان هم چشم‌اندازی برای صاحب سالن شدنش نداریم، زیر پوشش سینمای سیار قرار گرفت. در هر دو روز یک جایزه بین‌المللی گرفتیم که این‌ها سرمایه‌هایی است که سینمای ما امروز دارد. امیدواریم در سال 97 با همین شیب شاهد رشد در سینما باشیم.»
حیدریان با بیان این که امیدواریم در سال جدید 100 سالن جدید داشته باشیم، افزود: «این امیدواری یعنی دعوت به سرمایه‌گذاری بیشتر و دعوت از کارگردان‌ها برای تولید بیشتر. در سال 96 امیدوار بودیم پایه‌های تکنولوژی‌های جدید را مستحکم‌تر کنیم. ما باید فاصله تکنیکی‌مان را با دنیا کمتر کنیم که البته در سال گذشته موفق نشدیم اما امسال باید با جدیت آن را دنبال کنیم.»
او ادامه داد: «موضوع مهم دیگر وصل شدن به بازارهای جهانی است و این شرط حیات سینما است که نباید در آن تردیدی داشته باشیم. در سال 97 باید این عقب‌ماندگی را جبران کنیم. ما باید فعالیت‌های بین‌المللی را افزایش دهیم تا حضور بیشتری در بازارهای بین‌المللی داشته باشیم.»
رئیس سازمان سینمایی در ادامه پایه اصلی صنعت سینما را تهیه‌کننده دانست و گفت: «نقش کارگردان بی‌بدیل است و بدون کارگردان، تهیه‌کننده معنا ندارد اما صنعت سینما بر دوش تهیه‌کننده شکل می‌گیرد. اصلاحاتی را در آیین‌نامه تهیه‌کنندگان از انتهای سال 96 آغاز کردیم و اولین کاری که باید انجام دهیم این است که نظامنامه تهیه‌کنندگی را ابلاغ کنیم.»
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان سخنانش تاکید کرد: «سینمای ایران امروز بیش از هر چیزی به همدلی، کلان نگری و توجه به منافع عمومی نیاز دارد.»
