بازخوانی یک گفت‌و‌گو/ حیدریان: صرف سرگرمی‌کننده بودن نه ماموریت سینماست و نه رسالت آن

 محمدمهدی حیدریان رئیس سازمان سینمایی در گفت‌وگویی اعلام کرد طرح مشکلات اجتماعی یکی از وظایف سینماست و سینما به عنوان یک سرگرمی صرف نه ماموریت سینماست نه رسالت آن.

 

به گزارش خبرگو ، رئیس سازمان سینمایی همزمان با روز ملی سینمادر شهریورماه مهمان خبرآنلاین بود تا علاوه بر تشریح سیاست‌های خود در حوزه سینما،به پرسش‌هایی درباره موضوعات مختلفی در مورد سینمای ایران پاسخ دهد.

 

سینما برای سینما را نمی‌فهمم

حیدریان در بخشی از این گفت‌وگو در پاسخ به سئوالی درباره اینکه اگر قرارباشد فیلم‌های سینمایی در دوره مدیریت او معضلات اجتماعی را مطرح کنند، آیا باالقابی چون سیاه‌نما و مواردی از این دست به گوشه‌ای رانده نمی‌شوند، گفت: «در مورد این موضوع شک نکنید. ما حتما خودمان سینما را برای همین می‌خواهیم.این اعتقاد من است و قبلا هم اعلام کرده‌ام که سینما برای سینما را نمی‌فهمم. سینمارا بسیار قبول دارم و به شدت به توانایی‌اش معتقدم. اما به توانایی‌اش برای چه کاری؟!سینما نشان داده که می‌تواند شرایط اجتماعی را متحول کند یا یک قاره را از بحراناقتصادی بیرون بیاورد. شما حتما از بحران‌های اقتصادی سال 1929 و ادامه آن تا دهه30 در اروپا و آمریکا و فیلم‌هایی که در این مورد ساخته شد مطلعید و می‌دانید سینماچطور توانست از افکار عمومی مهلت بگیرد تا اقتصاد بتواند خود را بازسازی کند. اینکارها از کمتر رسانه‌ای برمی‌آید.»

او ادامه داد: «پس سینما برای این مهم است چون می‌تواندکاری انجام دهد. به عنوان مثال شما می‌گویید جرثقیل ماشین مهمی است. چرا؟ چون همهما هم که جمع شویم نمی‌توانیم یک سنگ 10 تُنی را بلند کنیم ولی جرثقیل می‌تواند، می‌تواندمسیری را باز کند یا این قدرت را به ما بدهد که به گنجی یا دفینه‌ای دست پیدا کنیم.پس توانایی‌هایی دارد که از ماشین دیگری برنمی‌آید. سینما هم توانایی‌هایی دارد کهاز رسانه دیگری برنمی‌آید. پس تکرار می‌کنم سینما مهم است و به میزانیمهم است که می‌تواند خطرناک هم باشد. یعنی چه و چگونه؟! در سفری که به انگلیسداشتم یکی از مسئولینشان می‌گفت ما مورد تهاجم فرهنگی غربیم، این حرف در فرانسه همتکرار شد با حساسیتی بیشتر و با تاکید بر معضل فرار مغزها. وقتی پرسیدیم چطور؟!جواب شنیدم که اکثر فیلم‌های در حال اکران‌مان هالیوودی است و سینمایمان در دست آن‌هاستو این‌ها دارند بر فرهنگ ما تاثیر سو می‌گذارند. بدون آن که قصد ارزش‌گذاری داشتهباشم، آن‌ها احساس می‌کردند سابقه فرهنگی‌شان و خلق‌وخو و عادات رفتاری‌شان در خطراست و نگران بودند که چرا آداب انگلیسی که می‌تواند روی جوانانشان تاثیر بگذارد درحال از بین رفتن است و می‌گفتند مورد تهاجم واقع شده‌اند.»

سینما می

‌تواند فرهنگ را مورد تهاجم قرار دهد

او در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه سینما به دلیل تاثیرگذاری می‌تواندمنجر به تهاجم فرهنگی نیز شود، گفت: «پس سینما می‌تواندما را مورد تهاجم هم قرار دهد. این اتفاق در داخل کشور ما هم می‌تواند بیفتتد. اگرمنِ نوعی به هر دلیلی به جمع‌بندی و نگاهی نسبت به مسائل جامعه رسیده باشم، این جااز تعبیر شما استفاده می‌کنم، که همه چیز را سیاه و ناامیدکننده و تیره‌وتار ببینم،چیزی که در دوره‌ای در رمان‌هایمان زیاد می‌دیدیم؛ این فلانی از فلان نِهله است وآخرش هم خودکشی می‌کند، می‌توانم همین را در سینما هم نشان دهم. اما به نظر شماافق‌هایی که ما برای سینمایمان در نظر داریم و اساسا اگر بخواهیم سینما داشته باشیمچاره‌ای جز حرکت در مسیر این افق‌ها نداریم با گذاشتن سینما در اختیار نگاه‌هاییاختصاصی که صرفا مشکلات را مطرح می‌کنند محقق خواهد شد؟! این که تنها یک تصویر ازجامعه به کرات در سینما ارائه شود و ما بگوییم خب! سینمای‌مان همین است دیگر، آیامی‌تواند مخاطب را هم جذب کند؟!»

چه دلیلی دارید مشکلات همدیگر را روی پرده سینما ببینیم؟

این مدیر سینمایی سخنان خود را چنین ادامه داد: «قطعا من، شما، همکارانتان و همه آدم‌ها، هر کدام در زندگی خودمان مشکلاتیداریم. فرض سینما بگوید من می‌خواهم مشکلات عمیق فلان فرد را نشان بدهم و نشان همبدهد، خب؟! ما که داریم با همان مشکلات زندگی می‌کنیم چه دلیلی دارد دوباره رویپرده سینما هم ببینیم‌شان؟ اگر دلیلش معلوم شود ما دیگر حرفی نداریم. یعنی همه‌مانبا هم، دیگر حرفی نداریم. اگر فیلمساز بگوید من این مشکل را نشان می‌دهم، به گونه‌ایکه آن‌هایی که می‌توانند هشیار شوند و برای رفعش کمک کنند یا من به گونه‌ای نشان می‌دهمکه آن فرد یا گروه یا جامعه دچار  مشکل ببینداگر کمی سرش را بگرداند این طرف‌تر روزنه امیدی هست ببیند و می‌شود برای رسیدن بهآن حرکت کرد یا من این را طوری نشان می‌دهم که آسیب‌شناسانه یا کالبدشکافانه باشدو فرد دچار مشکل متوجه شود که اگر خودش را یا اطرافیانش را در چنین موقعیتی قراردهد چه راه‌حل‌هایی برای برون‌رفت از بحران هست. دلیل فیلمساز می‌تواند یکی از این‌هایا انواع و اقسام انگیزه‌ها باشد.»

او گفت: «اما وقتی می‌شنویم که یک نفر می‌گویدمن مصلح اجتماعی نیستم و آن یکی جواب می‌دهد پیدا کردن راه‌حل کار من نیست، نمی‌شودچون بالاخره باید یکی از این‌ها باشد و اگر یکی از این‌ها باشد ما هم مشکلی نداریم.منظور من از مسائل اجتماعی، مسائل واقعی مردم بود در اشل جامعه. یعنی موضوعات بایداز یک حداقلی فراتر باشند تا مخاطب داشته باشند، سینما وظیفه‌اش همین است. صرفسرگرمی‌کننده بودن نه ماموریت سینماست و نه رسالت آن.»

مشروح سخنان حیدریان را در کافه خبر می‌توانید

اینجا

بخوانید.

خبرگو
تازه ترین اخبار ایران و جهان

 

تصاویر

Top