به گزارش خبرگو ، به‌نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، میثم حسین‌زاده، سرپرست برنامه پاک‌سازی و جمع‌آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی سرمسجد شهر مسجد سلیمان خوزستان با اعلام این مطلب گفت: پس از مشخص شدن فضاها و بقایای معماری، اقدامات لازم برای حفاظت و تثبیت وضع موجود و در صورت لزوم بازچینی و تکمیل بخش‌های فروریخته انجام شد.  

او با اشاره به ثبت ملی صفه تاریخی سرمسجد مشرف بر شهر مسجدسلیمان و در جوار بافت مسکونی محله نصیرآباد در سال ۱۳۱۶  گفت: بیشترین پژوهش‌های میدانی در این مجموعه را رومن گیرشمن انجام داده است. پیش از او نیز کسانی چون ژاک دومرگان، آندره گدار و سراورل اشتاین به آثار تاریخی این منطقه اشاراتی داشته‌اند. 

 یکی از نخستین استقرارگاه‌های پارسیان

به گفته این باستان‌شناس، گیرشمن پیش از آغاز کاوش‌های باستان شناختی، تاریخ پیشنهادی بنای اولیه این نیایشگاه را برمبنای پیش فرض تقارن مسجدسلیمان کنونی با پارسوماش باستان نخستین زمان‌های حضور پارسیان در این منطقه (حدود سده هفتم پیش از میلاد) دانسته و از صفه‌های سرمسجد، بردنشانده و پاسارگاد به عنوان نخستین استقرارهای پارسیان در عصر هخامنش و چیش‌پش و پیش‌نمونه ساختارهای معماری شاخص عصر هخامنشی چون تخت جمشید یاد می‌کند. 

حسین‌زاده با اشاره به کاوش‌های باستان‌شناختی بر صفه سرمسجد و بردنشانده در سال‌های ۱۹۶۴-۱۹۶۷ توسط گیرشمن و گروه همراه او، از چاپ نتایج این کاوش‌ها در دو شماره اختصاصی نشریه MDP خبر داد. 

او افزود: گیرشمن بقایای مکشوفه از مسجدسلیمان و به‌ویژه معبد مرکزی را در سه فاز اصلی معماری از عصر سلوکی تا ساسانی معرفی کرد که در نهایت بخش عمده آن با گورستانی از دوره متأخر اسلامی پوشانده شد. 

طراحی سایت موزه

او در ادامه از گمانه‌زنی برای تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه سرمسجد، طراحی سایت موزه، بازچینی برخی جداره‌های فروریخته، پژوهش‌های منظر فرهنگی برای تکمیل نقشه عرصه و حریم پیشنهادی محوطه سرمسجد و عملیات سال جاری با هدف مرمت و سامان‌دهی مجموعه، به عنوان دیگر طرح‌های اجرا شده توسط سازمان میراث‌فرهنگی ، صنایع‌دستی و گردشگری برای شناخت، حفاظت و معرفی این اثر تاریخی ارزشمند نام برد.

این باستان‌شناس گفت: براساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته برای مرمت بخش‌های آسیب دیده مجموعه سرمسجد بر فراز صفه مقدس که پیش از این توسط گیرشمن کاوش و معرفی شده بودند، مقدمات اجرایی لازم فراهم شد. 

او افزود: برای رعایت کامل اصول فعالیت در محوطه‌های تاریخی، دقت حداکثری در شناخت بقایای معماری موجود، بهره‌گیری کامل از اسناد منتشره از سوی کاوشگران اولیه مجموعه، انجام نظارت مستمر بر جمع آوری بقایای فروریخته معماری و با مشورت استادان و پیشکسوتان امر مقرر شد تیم باستان‌شناس پیش از هرگونه اقدام مرمتی، جمع‌آوری بقایای فروریخته، پاک‌سازی محیطی و فراهم آوردن مقدمات اقدام کند. 

حسین‌زاده گفت: بر همین اساس طرح اولیه آماده و مجوز لازم نیز با عنوان برنامه پاک‌سازی و جمع‌آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی مسجدسلیمان توسط پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری صادر شد.