به گزارش خبرگو ، به نقل از روابط عمومی معاونت میراث فرهنگی؛ صفه تاریخی سرمسجد مشرف بر شهر مسجدسلیمان و در جوار بافت مسکونی محله نصیرآباد واقع شده است. این اثر تاریخی در سال ۱۳۱۶  با شماره ۳۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.  

«مرجان شوشتری» معاون میراث فرهنگی استان خوزستان با اعلام این مطلب گفت: به منظور پاکسازی و ساماندهی بخش‌های آسیب‌دیده مجموعه سرمسجد بر فراز صفه مقدس که پیشتر توسط "گیرشمن" کاوش و معرفی شده بود، هم اکنون طی قراردادی با هماهنگی پژوهشگاه باستان‌شناسی، تحت عنوان پاکسازی و ساماندهی صفه سرمسجد از سوی اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خوزستان عقد و مقدمات اجرایی لازم فراهم آمد.

وی ادامه داد: به منظور رعایت کامل اصول فعالیت در محوطه‌های تاریخی، دقت حداکثری در شناخت بقایای معماری موجود، بهره‌گیری کامل از اسناد منتشرشده از سوی کاوشگران اولیه مجموعه و انجام نظارت مستمر بر جمع‌آوری بقایای فروریخته معماری با مشورت اساتید و پیشکسوتان امر، قرار شد در وهله اول در محل‌های مشخص‌شده پیش از هرگونه اقدام در راستای پاک‌سازی، تیم باستان‌شناس اقدام به جمع آوری بقایای فروریخته، پاکسازی محیطی و فراهم آوردن مقدمات لازم کند.

معاون میراث فرهنگی خوزستان همچنین تاکید کرد: بر این اساس طرح اولیه آماده و مجوز لازم با عنوان برنامه پاک‌سازی و جمع‌آوری بقایای معماری فروریخته معبد بزرگ و معبد شمال شرقی مسجدسلیمان از سوی پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی صادر شد. درحال حاضر عملیات مستندسازی میدانی اولیه با رعایت تمام اصول علمی، اقدامات اولیه برای پاکسازی محیطی و گردآوری بقایای آواری فروریخته در دو بخش مشهور به معبد مرکزی و بنای مشهور به شمال شرقی صورت گرفته و فضاهای لازم برای انجام اقدامات پاک‌سازی با هدف ساماندهی و حفاظت مشخص شده است.

وی افزود: پس از مشخص شدن فضاها و بقایای معماری، اقدامات لازم به منظور حفاظت و تثبیت وضع موجود و در صورت لزوم بازچینی و تکمیل بخش‌های فروریخته با استفاده از مصالح خود مجموعه انجام شد.  

شوشتری تصریح کرد: گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه سرمسجد، طراحی سایت موزه، بازچینی برخی جداره‌های فروریخته، پژوهش‌های منظر فرهنگی به منظور تکمیل نقشه عرصه و حریم پیشنهادی محوطه‌ی سرمسجد و عملیات سال جاری با هدف مرمت و ساماندهی مجموعه، از دیگر طرح‌های اجراشده از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور برای شناخت، حفاظت و معرفی این اثر تاریخی ارزشمند است.  

صفه تاریخی سرمسجد مشرف بر شهر مسجدسلیمان و در جوار بافت مسکونی محله نصیرآباد واقع شده است و در سال ۱۳۱۶  با شماره ۳۰۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. بیشترین پژوهش های میدانی در این مجموعه را رومن گیرشمن انجام داده است. پیش از وی کسانی چون ژاک دومرگان، آندره گدار و سراورل اشتاین نیز به آثار تاریخی این منطقه اشاراتی داشته‌اند.

گیرشمن پیش از آغاز کاوش های باستان‌شناختی، تاریخ پیشنهادی بنای اولیه این نیایشگاه را برمبنای پیش فرض تقارن مسجدسلیمان کنونی با پارسوماش باستان به نخستین زمان های حضور پارسیان در این منطقه (حدود سده هفتم پ. م) دانسته و از صفه های سرمسجد، بردنشانده و پاسارگاد به عنوان نخستین استقرارهای پارسیان در عصر هخامنش و چیش‌پش و پیش نمونه ساختارهای معماری شاخص عصر هخامنشی چون تخت جمشید یاد می کند.

گیرشمن و گروه همراه وی در سال‌های ۱۹۶۴-۱۹۶۷ اقدام به کاوش های باستان شناختی بر صفه سرمسجد و بردنشانده کرده  و نتایج آن را در دو شماره اختصاصی نشریه MDP به چاپ رسانده است. وی بقایای مکشوف از مسجدسلیمان و به ویژه معبد مرکزی را در سه فاز اصلی معماری از عصر سلوکی تا ساسانی معرفی نموده که در نهایت بخش عمده آن با گورستانی از دوره متأخر اسلامی پوشانده شده است.