به گزارش خبرگو ،آمار بالای هدر رفت آب در کشور که نسبت به استانداردهای جهانی رشد سه برابری داشته که این مساله موجب شکل‌گیری خسارت‌های کلان می‌شود. در صورت ادامه این روند، وضعیت در آینده به مراتب حادتر خواهد شد. با توجه به میزان منابع آب و سرانه مصرف، ایران از جمله کشورهایی است که در گروه کشورهای مواجه با کمبود فیزیکی آب قرار دارد؛ این گروه شامل کشورهایی است که در سال ۲۰۲۵ با کمبود فیزیکی آب مواجه هستند. این به آن معناست که این کشورها، حتی با باﻻترین راندمان و بهره‌ وری ممکن در مصرف آب، برای تامین نیازهایشان آب کافی در اختیار نخواهند داشت.

بنابراین ضروری است تا با پیش‌بینی طرح هایی، نگاه ویژه‌ای به مدیریت مصرف آب داشته باشیم. یک کارشناس حوزه آب در مهر سال جاری گفت: با قطعیت می‌توان اعلام کرد میزان هدررفت از شبکه انتقال آب در کشور و به ویژه شهر تهران قابل توجه بوده و در بهترین شرایط از ۳۰‌درصد بیشتر است. آمارها نشان می‌دهند که مصرف سرانه آب کشور بیش از میزان استانداردهای جهانی است.  حیدر ستایش افزود: «این رقم به ویژه در تهران به بیش از دوبرابر می‌رسد. در این میان به نظر می‌رسد هنوز متولیان منابع آب و مصارف آن فکری به حال این اوضاع نکرده اند و از طرفی فرسودگی زیرساخت و نبود فرهنگ استفاده صحیح از منابع آب بین مردم هدر رفت آب را بیشتر کرده است.»

بنابراین باتوجه به بحرانی بودن شرایط منابع آبی در کشور انتظار می‌رود که اجرای طرح‌هایی که به حفظ منابع آبی کمک می‌کند بیشتر توجه شود تا در آینده شاهد جیره ‌بندی و یا تشنگی کشور نباشیم. به‌رغم اینکه استفاده از وسایل کاهنده مصرف نقش موثری در کنترل مصرف بی رویه آب در بخش خانگی و تجاری دارد، اما اجرای این طرح‌ها به فراموشی سپرده شده و بر خلاف وعده سازمان ملی استاندارد و شرکت آب‌ و فاضلاب که قرار بود تمامی شیرآلات غیراستاندارد از بازار مصرف حذف شوند، همچنان شاهد ازدیاد شیرآلات غیراستاندارد و پرمصرف در بازار هستیم. در همین راستا مدیرکل دفتر مدیریت و کاهش آب بدون درآمد شرکت مهندسی آب و فاضلاب در اواخر دی گفت: با هدف کاهش مصرف و مدیریت آب، نصب برچسب مصرف بهینه برای ماشین‌های لباسشویی، شیرآلات اهرمی و سردوش حمام تدوین شد. علی سیدزاده افزود: این استاندارد برای سایر تجهیزات به ویژه کولرهای آبی نیز در دست تدوین است. او بیان کرد: در این ارتباط مقرر شده تجهیزات وارداتی «آب بر» و «آب پخش» نیز مطابق استانداردهای مصرف آب مجوز مورد نیاز واردات آنها صادر شود. سیدزاده ادامه داد: در طول سال در بخش‌های شهری و روستایی به ترتیب 6 و 2‌میلیارد مترمکعب آب در کشور تولید می‌شود. او یادآور شد: اکنون سرانه‌های مصرف شهری و خانگی در کشور به ترتیب 205 و 155 لیتر در شبانه روز است.

همان‌طور که گفته شد استفاده از وسایل کاهنده مصرف نقش موثری در کنترل مصرف بی رویه آب در بخش خانگی و تجاری دارد. اکنون مدیر کل دفتر استانداردها و طرح‌های آب و آبفای وزارت نیرو از اجباری شدن نصب برچسب آب روی‌کالاهای آب‌بر خبر داده و گفته این طرح هم اکنون اجرایی شده ولی اجباری نشده و هم اینک در حال پیگیری اجباری شدن این طرح هستیم که این کار مستلزم زمان است تا هم برای تولیدکنندگان و هم برای واردکنندگان قطعی شود تا در آینده نزدیک، حتما باید از برچسب استاندارد مصرف آب استفاده کنند.

تقی عبادی با بیان اینکه پس از اجباری شدن این طرح، از ورود کالاهای داخلی و خارجی فاقد برچسب استاندارد مصرف آب به بازار ممانعت به عمل آمده و باید همه تجهیزات داخلی و خارجی ملزم به نصب این برچسب باشند، عنوان کرد: تا زمانی که نصب این برچسب اجباری نشده است، نصب آن روی تجهیزات آب بر صرفا جنبه اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی به خریداران خواهد داشت که تولید‌کنندگان می‌توانند به صورت داوطلبانه این برچسب را روی محصولات خود نصب کنند. او با اشاره به اینکه وزارت نیرو برچسبی را به عنوان برچسب مصرف آب برای تجهیزات آب‌بر تعریف کرده است که این برچسب در زمان حاضر اجرایی شده و در حال توسعه است، افزود: در اولین گام برچسب مصرف آب برای ماشین‌های لباسشویی در نظر گرفته شده که بر‌اساس آن، مشخص شده است که برای چرک‌زدایی استاندارد از البسه چه میزان آب مورد نیاز است که به صورت گروه‌بندی A تا D دسته بندی شده است. عبادی با بیان اینکه در گام دوم با توجه به قانون مصرف بهینه آب‌شرب شهری و روستایی، یکسری از تجهیزات از جمله شیر آلات بهداشتی داخل ساختمان‌ها، سردوش‌ها و آب شویه‌های داخل منازل به سمت استاندارد مصرف سوق داده خواهند شد، گفت: این استاندارد به شرکت‌های مختلف ابلاغ شد که پس از یک سال تحقیقات، هم اکنون بر‌اساس دسته بندی موجود، مصرف هر یک از شیرآلات مشخص شده است.

استفاده از برچسب آب در سایر کشورها

در بسیاری از کشورهای دنیا همچون کشورهای اروپایی که سرانه آب تجدیدپذیر آنها بسیار بالاتر از ایران است، طرح برچسب مصرف آب در دستورکار قرار گرفته که در سه بخش تجهیزات خانگی مانند شیرآلات و وسایل شست‌وشو، بخش عمومی و دولتی این قوانین تدوین شده و افزون ‌بر حجم آب، فاکتورهایی مثل دما و مصرف انرژی هم دیده شده است. علاوه‌بر این در آسیا در کشور سنگاپور از سال ۲۰۰۹ برچسب‌ گذاری روی تجهیزات مرتبط با آب همچون شیرآلات و سامانه‌‌های فلش ‌تانک اجباری شده است و در ادامه حتی ماشین‌های لباس ‌شویی نیز در این کشور ملزم به مشخص شدن میزان مصرف آب هستند.

در ایران تدوین استانداردهای مورد نیاز تجهیزات بخش خانگی همچون شیر الکترونیکی، اهرمی، سرشیر کاهنده مصرف، سردوش حمام و فلش تانک انجام و تدوین شد، اما متاسفانه به مرحله اجرا نرسید، چراکه اجرای این طرح نیازمند ملزم کردن صنایع تولیدکننده شیرآلات بهداشتی در کشور و تولیدکنندگان لوازم خانگی همچون کولرهای آبی، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی برای استفاده از این برچسب‌ها داشت تا با رواج این برچسب‌ها، مصرف‌کننده در هنگام خرید به موضوع میزان مصرف آب نیز توجه داشته باشد. البته این موضوع زمانی معنی‌دار خواهد بود که قیمت آب واقعی باشد و مصرف‌‌کننده برای کنترل هزینه‌های خانواده در بخش آب، تجهیزات کم ‌مصرف را در اولویت خرید قرار دهد.

همچنین طبق بررسی به‌ عمل آمده، اگر با نصب این برچسب‌ها مدیریت مصرف آب را فقط در سه وسیله کولرهای آبی، ماشین لباسشویی و ظرف‌شویی برای نصف مشترکان اجرایی می‌شد شاهد ۳۰‌درصد صرفه‌جویی مصرف بودیم به‌ عبارتی ۲۰۰‌میلیون مترمکعب در سال صرفه‌ جویی صورت می‌‌گرفت. همچنین با انجام این طرح در بخش شیرآلات خانگی و کاهش ۳۰‌درصدی مصرف آب، سالانه حدود یک‌میلیارد و ۱۰۰‌میلیون مترمکعب صرفه‌جویی مصرف آب صورت می‌گرفت که همین عوامل موجب پایین آمدن سرانه مصرف آب در کشور می‌شد.