به گزارش خبرگو ، به‌نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان مرکزی، سیدمحمد حسینی مدیرکل میراث‌فرهنگی این استان امروز چهارشنبه ۲۰ دی با اعلام این خبر گفت: «آثار ناملموس شامل آداب، عادات، فرهنگ و رسوم هر منطقه است که نسل‌به‌نسل و سینه‌به‌سینه در دل بافت فرهنگی جامعه رسوخ کرده و تاریخ، اساطیر، آیین‌های مذهبی و باورهای بومی هر اقلیم را با خود در مسیر تاریخ به دوش کشیده است. از این رو در راستای حفظ این گنجینه‌های مهم بومی و تاریخی با تلاش این اداره‌کل ۹ اثر از میراث ناملموس استان در جدید‌ترین نشست ثبت به ۲۶ اثر پیشین اضافه و تعداد کلی این آثار به ۳۵ اثر رسید.»
او افزود: «عناوین ۹ اثر تازه‌ثبت‌شده در فهرست میراث ناملموث ملی عبارتند از داستان گورجو و بالاممد در ساز عاشیق‌های منطقه بزچلو، مراسم مونجوق سالماق درمنطقه بزچلو، مراسم علمگردانی روستای انجدان، سبک سینه‌زنی روستای گیلی شهرستان خمین، مراسم علم‌بندان نیم‌ور محلات، شیوه تهیه کاچی سنتی نیم‌ور، شیوه تهیه و طبخ آش اسفندی دلیجان، مهارت بافت قالی بند ریحان خمین است.»
او ادامه داد: «این آثار که ریشه در فرهنگ و رسوم برجای مانده از گذشتگان دارد، عناصر فرهنگی، آیین و رسومی هستند که بیش از هر چیز از درون، نیت و عمق فرهنگ یک قوم و ملیت خبر می‌دهند و آشنایی با آن‌ها می‌تواند شناخت بسیار خوب و مطلوبی از غنای تاریخ و زادبوم استان به همگان بدهد. ثبت ملی میراث ناملموس می‌تواند موجب آشنایی بیشتر، ماندگاری و معرفی هرچه بهتر فرهنگ استان شود.»
اسماعیل شراهی کار‌شناس ثبت اداره‌کل میراث‌فرهنگی استان مرکزی نیز درخصوص آثار تازه‌ثبت‌شده گفت: «داستان گورجو و بالاممد در ساز عاشیق‌های منطقه بزچلو، داستان دلدادگی پسر کوچکی به نام ممد به دختری گرجی است که ریشه و سابقه در منطقه دارد. در دوره صفویه، شاه عباس ایل بزچلو را از آسیای مرکزی برای مقابله با ترک‌های عثمانی به این منطقه آورد که حد فاصل فارس‌زبانان فراهان و تات‌زبانان کمیجان ساکن بوده‌اند. در این منطقه عاشیق‌هایی وجود داشته‌اند که از دوره صفوی تا به امروز داستان‌های فولکوریک را به آواز خاص خود می‌خوانند و با چگور، دایره، نی و بالابان داستان‌ها می‌سرایند.»
او افزود: «برای ثبت این اثر به‌دلیل حضور آخرین بازمانده‌های عاشیق‌های بزچلو یعنی عاشیق درویش و عاشیق اتابکی درمنطقه تلاش بیشتری صورت گرفت تا به این شکل از عمری تلاش این بزرگان در راستای زنده نگه داشتن رسم عاشیق‌ها و داستان‌های کهنشان گامی برداشته شود و به ماندگاری این میراث کمکی شایان انجام گیرد.»
او در ادامه گفت: «مراسم علمگردانی انجدان که ریشه در فرهنگ آن منطقه دارد روز سوم محرم با مراسم علم شوران و علم‌کشان در سه محله پایین، دیلم آباد و محله بالا شروع می‌شود پس ازاینکه علم‌ها را تزیین کردند، هرکدم در محله‌های خود عزاداری می‌کنند که قدیمی‌ترین آن مربوط به دوره زندیه است، توسط کاشانی‌ها ساخته شده و به حسینیه بالا انجدان هدیه داده شده است. در این مراسم در روزهای ۹ و ۱۰ محرم، علم‌های محله‌ها براساس قرارداد‌های قبلی بین محله‌ها جابه‌جا می‌شود.»
او همچنین افزود: «قالی بندریحان در روستای بندریحان بالا و پایین شهرستان خمین بافته می‌شود. این قالی با گره فارسی و به‌صورت پود بافته می‌شود، از ویژگی‌های آن می‌توان به عدم استفاده از نقشه و ذهنی بودن بافت، استفاده از نقوش خاص که برگرفته از طبیعت داخل و پیرامون یک بند یا اسل بهره‌گیری شده است که مهم‌ترین نقوش آن شامل کاسه‌بند، میان‌بند، وجل‌به‌کول، شاپرک، سگ در متن فرش و دیگر نقوشی چون نقش ماهی درحاشیه‌هاست.»
اودرمورد علت ثبت آش اسفندی شهرستان دلیجان این گونه بیان کرد: «در دلیجان روز سوم و چهارم اسفند قبل از فرارسیدن فصل بهار، اهالی آشی به‌نام آش اسفندی که منصوب به آش دارمذ و آیین‌های پیش از اسلام است طبخ می‌شود. مواد استفاده شده در این آش ۲۴ نوع است که برای برگزاری جشنواره‌ها استفاده می‌شوند.»
شراهی در پایان گفت: «روستای گیلی شهرستان خمین در سینه‌زنی و عزاداری سبکی متفاوت از استان مرکزی دارد که شامل حرکت دست و پاست که به‌صورت دایره‌ای‌شکل جمع می‌شوند و با حرکت و نوحه‌های سه‌ضرب و حرکت پا‌ها به‌صورت مورب جابه‌جا می‌شود.»
