به گزارش خبرگو نظام بانکی یکی از ارکان اصلی نظام اقتصادی هر کشوری می باشد و عملکرد صحیح و درست این نظام می تواند باعث رشد و شکوفایی نظام اقتصادی شود. در ایران نقش نظام بانکی در اقتصاد بسیار پررنگ تر از سایر نقاط جهان می باشد، چرا که نظام بانکی تامین کننده اصلی منابع مالی فعالیت های اقتصادی است. حالا اگر این نظام با موانع و مشکلاتی مواجه شود، چرخ اقتصاد کندتر خواهد چرخید و اقتصاد دچار رکود خواهد شد.
بی تردید می توان مطالبات غیرجاری بانک ها که در اکثر مواقع از آن ها به معوقات بانکی تعبیر می شود را یکی از موانع جدی بر سر راه بانک ها تلقی کرد و این مطالبات غیرجاری را از آثار و پیامدهای فعالیت های تامین مالی در بانک ها و موسسات مالی دانست. هر چه یک جامعه در حال رشد و توسعه باشد، میزان تسهیلات و وام های دریافتی افزایش خواهد یافت و به موازات این افزایش، بانک ها و موسسات اعتباری بیشتر در معرض خطر عدم وصول یا همان مطالبات غیر جاری (معوقات بانکی) قرار می گیرند. افزایش میزان این مطالبات غیرجاری باعث می شود تا عملکرد نظام بانکی با مشکل مواجه شود. مطالبات غیرجاری در برگیرنده مطالبات سررسید گذشته، معوق و مشکوک الوصول است.
آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد که در سال های اخیر نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات (ریالی و ارزی) کاهش چشمگیری داشته است. همان گونه که از نمودار زیر ملاحظه می گردد نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات از 18.2 درصد در سال 1388 به 10.3 درصد در سال 1396 کاهش یافته است. یعنی در عرض 9 سال، نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات 7.9 درصد کاهش یافته است.روند کاهشی نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات در 9 سال اخیر، موضوع بسیار مثبت و امیدوارکننده ای است اما دو نکته در این بین وجود دارد. اولین نکته این است که طبق آمار اعلام شده توسط فرهاد تجرد نائب رئیس کمیسیون اصل 90 در مورخه 1 خرداد 1397 در جلسه علنی مجلس، حجم واقعی تسهیلات غیرجاری بانک ها 50 درصد از کل تسهیلات اعطایی می باشد که این رقم با رقم 10.3 درصدی بانک مرکزی برای سال 96 فاصله چشمگیری دارد. دومین نکته این است که با فرض درست بودن درصد اعلام شده توسط بانک مرکزی برای نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات در سال 1396، هنوز هم این نسبت با استانداردهای جهانی خود فاصله دارد. مطابق با مصاحبه مورخه 31 مرداد 1396 محمدرضا حسین زاده مدیرعامل بانک ملی ایران، نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات پرداختی بانک ها بر اساس استانداردهای جهانی باید بین 3 تا 5 درصد باشد.
به هر صورت با توجه به دو نکته فوق در این زمینه، مسئولین کشور هنوز هم باید تلاش های بیشتری را در زمینه کاهش نسبت تسهیلات غیرجاری به کل تسهیلات پرداخت شده انجام دهند.