به گزارش خبرگو ، و به نقل از سیناپرس، بسیاری از کارشناسان و گروهی از والدین، تنبیه بدنی را به دلیل اثرگذاری منفی آن بر سلامت روانی کودک رد می‌کنند؛ اما گروه دیگر معتقدند که تنبیه بدنی می‌تواند به تربیت بهتر کودکان کمک کند.
بر اساس گزارش یونیسف که نوامبر ۲۰۱۷ (آبان ۱۳۹۶) منتشر شد، حدود ۳۰۰میلیون کودک ۲ تا ۴ ساله در جهان، از سوی والدین یا مراقبان خود به‌صورت منظم تنبیه بدنی می‌شوند. این تنبیه‌ها شامل ضربه زدن به باسن، سیلی زدن به صورت، پشت‌دستی زدن یا زدن به قسمت‌های مختلف بدن با وسایل و ابزار مختلف است.
کلودیا کاپا (Claudia Cappa) نویسنده گزارش یونیسف تأکید می‌کند: «والدین از روش‌های ترکیبی شامل شکل‌های خشونت‌آمیز و بدون خشونت - ترکیبی از تنبیه بدنی و آزار روانی مانند فریاد زدن - استفاده می‌کنند.»
بر اساس داده‌های یونیسف، سوازیلند، نیجریه، لیبریا، مالزی و جمهوری وانواتو در اقیانوس آرام، در صدر کشورهایی هستند که درصد زیادی از جمعیت بالای ۱۵ سال آن‌ها معتقد است که تنبیه بدنی برای تربیت و آموزش کودکان لازم است.
تنبیه بدنی در کدام کشورها ممنوع است؟
در برخی کشورها، تنبیه بدنی کودکان با مجازات زندان برای والدین همراه است. سوئد، نخستین کشور جهان بود که در سال ۱۹۷۹ (۱۳۵۸) با تصویب قانون، تنبیه بدنی کودکان را در این کشور ممنوع کرد. در ایالات‌متحده آمریکا، تنبیه بدنی همچنان در تمامی ایالت‌ها قانونی است.
بر اساس گزارش یونیسف، در ۶۰ کشور، منطقه یا ایالت، قوانینی وضع شده است که تنبیه بدنی کودکان را در خانه ممنوع می‌داند؛ ازجمله می‌توان به کشورهای اتریش، قبرس، دانمارک، فنلاند، آلمان، مجارستان، لیختن‌اشتاین، هلند، نیوزیلند، نروژ، پرو، ایسلند، لهستان و پرتغال، اسپانیا و رومانی اشاره کرد.
تنبیه بدنی در ایران
ایران در فهرست کشورهایی که معتقد به لزوم تنبیه بدنی برای تربیت کودکان هستند (نمودار اول) دیده نمی‌شود. البته کشور ایران در بین ۶۰ کشور دارای قانون ممنوعیت تنبیه بدنی کودکان (نقشه بالا) هم حضور ندارد؛ اما طبق مواد ۲ و ۳ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب سال ۱۳۸۱، هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که موجب شود سلامت جسم یا روان آنان به مخاطره بیفتد، ممنوع است و مستوجب مجازات خواهد بود.
در ایران، کودک‌آزاری از جرائم عمومی است و احتیاج به شکایت شاکی خصوصی ندارد. هرگونه صدمه و اذیت و آزار و شکنجه جسمی و روحی کودکان و نادیده گرفتن عمدی سلامت و بهداشت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل آنان، ممنوع و مرتکب آن به حبس یا پرداخت جزای نقدی محکوم می‌شود.
بر اساس داده‌های یونیسف، در اکثر کشورها با داده‌های در دسترس، کودکان خانواده‌های ثروتمندتر مانند کودکان خانواده‌های فقیرتر، رفتار خشونت‌آمیز والدین را تجربه می‌کنند.
دیدگاه علم در مورد تنبیه بدنی
بسیاری از کارشناسان معتقدند که تنبیه بدنی با افزایش خطر پیامدهای منفی برای کودکان مانند بروز رفتارهای تهاجمی، مشکلات سلامت روانی در بزرگ‌سالی و حتی بروز رفتارهای خشونت‌آمیز در زندگی زناشویی مرتبط است.
اندرو گروگان کایلر (Andrew Grogan-Kaylor)، استادیار دانشگاه میشیگان (آمریکا) که مطالعه‌های مختلفی را در مورد تأثیرات تنبیه بدنی بر روی کودکان انجام داده است، می‌گوید: «نتیجه مشخص بین اکثر کارشناسان آن است که تنبیه بدنی مضر است و پیوند عاطفی بین مراقب و کودک را از بین می‌برد.»
کایلر در همکاری مشترک با الیزابت گرشوف (Elizabeth Gershoff)، استادیار دانشگاه تگزاس در آستین، مطالعه‌های قبلی انجام‌شده طی ۵۰ سال گذشته را روی ۱۶۰هزار کودک مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
نتایج این تحلیل گسترده که سال ۲۰۱۶ (۱۳۹۵) در مجله Family Psychology منتشر شد، هیچ‌گونه شواهد قطعی از ارتباط تنبیه بدنی با بهبود رفتار کودکان را نشان نداد و برعکس، افزایش خطر بروز ۱۳ رفتار نابهنجار را در کودکان آشکار کرد.
روش انضباطی جایگزین تنبیه بدنی
گرشوف و همکارانش، در تحقیقات خود، روش انضباطی جایگزینی را کشف کردند که می‌تواند به شکل فراوانی، مشکلات رفتاری کودکان را کاهش دهد.
نتایج این مطالعه که سال ۲۰۰۵ (۱۳۸۴) در مجله «Clinical Child and Family Psychology Review» منتشر شد، نشان داد که محروم کردن کودک از برخی امتیازات ویژه، از اثربخشی رفتاری بالاتری برخوردار است و میزان بروز رفتارهای نابهنجار را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
والدین باید این نکته را همواره مدنظر قرار دهند که محیطی عاطفی، حمایتی، گرم و سرشار از عشق برای فرزندان خود ایجاد کنند؛ اما در شرایطی که رفتار جدی‌تری برای تربیت کودکان موردنیاز است، به جای استفاده از تنبیه بدنی، از روش‌های انضباطی جایگزین استفاده کنند.
این روش‌ها می‌تواند شامل گرفتن اسباب‌بازی (به مدت مشخص) یا محروم کردن از برخی امتیازات ویژه مثل دوچرخه‌سواری یا رفتن به پارک باشد که از اثربخشی تربیتی بهتری برخوردار است و از بروز رفتارهای تهاجمی کودک نیز پیشگیری می‌کند.
